​Nuôi hàu nước lợ ở Đồng Nai

Nuôi hàu trên khu vực ngập mặn bắt đầu từ khoảng những năm 2013. Vào thời điểm này chỉ phát sinh một số hộ nuôi lẻ tẻ ở các lòng rạch sông Bà Hào, sông Đồng Kho thuộc xã Phước An, huyện Nhơn Trạch. Từ năm 2016 đến nay, số hộ nuôi bắt đầu phát triển dọc theo các tuyến sông Thị Vải, Đồng Kho, Bà Hào, Gò Gia và các con rạch lớn trên địa bàn các xã Phước Thái, Long Phước (huyện Long Thành) và Phước An (huyện Nhơn Trạch). Đây là đối tượng nhuyễn thể dễ nuôi, ít tốn công chăm sóc. Điều quan trọng là khu vực nuôi hàu thích hợp với những nơi có nguồn nước sạch, tránh nước thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt, có dòng chảy nhẹ và nhiều sinh vật phù du là thức ăn tự nhiên của hàu.
Nuôi hàu nước lợ ở Đồng Nai_Hình 1.jpg
Nuôi hàu trên sông Bà Hào, xã Phước An, huyện Nhơn Trạch

Trước đây, người nuôi chủ yếu dùng cọc tre, gỗ cắm xuống sông cho hàu non bám vào. Ông Nguyễn Văn Nghĩa (xã Phước An, huyện Nhơn Trạch) cho biết: “Cọc tre và gỗ thì khả năng trụ lại bền vững với sông nước không lớn. Nhiều cọc khi hàu phát triển mạnh có thể bị gãy đổ hoặc bị sóng nước xô ngã. Sau này, khi phát hiện tấm lợp fibrociment có thể thay thế làm giá thể cho hàu lại có khả năng chịu nước, chịu sóng tốt, bà con đã truyền nhau sử dụng giá thể này để nuôi hàu”. Hiện nay, hai hình thức nuôi chủ yếu được bà con áp dụng trên khu vực này là nuôi bè và nuôi lồng chìm. Đối với hình thức nuôi bè, bè nuôi gồm một khung bằng gỗ, tre, kết nối với nhau bằng dây thừng và được làm nổi bằng phao. Mỗi bè có kích thước 4 x 10 m thường treo được khoảng 24 dây treo tấm fibrociment làm giá thể cho hàu giống bám vào. Ngoài ra, hàu giống còn được đưa vào các khay, rổ; được bọc lưới và treo vào các khung bè. Hình thức này có ưu điểm là dễ chăm sóc và quản lý, cơ động khi thời tiết bất lợi. Tuy nhiên, bè có tuổi thọ thấp, chỉ khoảng 2 năm và tốn nhiều công xây dựng. Với hình thức nuôi lồng chìm, người dân dùng can, phi nhựa, cây để làm giàn nổi trên mặt nước, sau đó hàu giống được thu hoạch từ các cọc trên bãi bồi, thả vào lồng nuôi. Lồng đặt ở độ sâu thích hợp, ít bị ảnh hưởng tầng đáy, yếu tố môi trường ổn định, nguồn thức ăn phong phú nên hàu sinh trưởng nhanh, tỷ lệ sống cao. Tuy nhiên, so với hình thức nuôi bè, nuôi hàu trong lồng chìm vẫn cần chi phí đầu tư ban đầu cao, đồng thời chăm sóc và quản lý khó khăn hơn.
Nuôi hàu nước lợ ở Đồng Nai_Hình 2.jpg

Nuôi hàu nước lợ ở Đồng Nai_Hình 3.jpg
Theo dõi, kiểm tra kích cỡ hàu nuôi

Hàu giống tại sông Bà Hào, Đồng Kho, Gò Gia sinh sản quanh năm nhưng có hai mùa đẻ rộ là giai đoạn tháng 3 - 4 và tháng 8 - 9 âm lịch. Việc nắm bắt đặc điểm sinh học của hàu đã giúp người nuôi chủ động thả giá thể vào thời điểm số lượng con giống nhiều nhất nhằm thu hoạch được sản lượng cao nhất. Ở giai đoạn này, ấu trùng hàu sống phù du, người nuôi chỉ cần làm giá thể để con giống bám vào. Lúc đó, hàu non chỉ nhỏ như hạt mè. Trung bình sau khoảng từ 17- 24 tháng nuôi là có thể thu hoạch.
Nuôi hàu nước lợ ở Đồng Nai_Hình 4.jpg
Một lồng nuôi hàu của ông Võ Văn Lan (xã Phước Thái, huyện Long Thành)

Theo ông Võ Văn Lan, một người nuôi hàu cho biết: Hàu ăn lọc, thức ăn dựa vào nguồn sinh vật tảo, các chất lơ lững có sẵn trong nước nên không phải tốn chi phí thức ăn như nuôi tôm, cá. Người nuôi chỉ cần theo dõi và vệ sinh để hạn chế bị ốc và các sinh vật, đất bùn bám vào làm hàu chết hoặc chậm phát triển. Nuôi hàu nước lợ lớn nhanh, tỷ lệ thịt nhiều, giàu dinh dưỡng, chất lượng thơm ngon nên được thị trường ưa chuộng. Tuy nhiên do khu vực Phước Thái chịu ảnh hưởng của nguồn nước ngọt đổ ra vào những tháng mùa mưa nên vị ngọt bị giảm so với những khu vực khác. Hiện tại, hàu loại 3 - 4 con/kg được thương lái thu mua từ 25.000 - 26.000 đồng/kg. Tuy nhiên nhiều người nuôi đang chờ đến cuối năm, dịp giáng sinh, lễ tết để bán được giá hơn do nhu cầu tiêu thụ thực phẩm của người dân thời điểm này thường tăng cao.
Nuôi hàu nước lợ ở Đồng Nai_Hình 5.jpg
Kiểm tra chất lượng thịt hàu

Với lợi thế về điều kiện tự nhiên thuận lợi cho hàu phát triển và cho thu nhập khá nên số lượng lồng bè nuôi hàu tăng khá nhanh. Ông Trương Thanh Tâm, phó trưởng phòng Kinh tế huyện Nhơn Trạch cho biết: “Đối với nuôi hàu, trong thời gian qua trên địa bàn huyện xuất hiện nhiều hộ nuôi tự phát dọc theo các tuyến sông Bà Hào, Gò Gia và các con rạch lớn. Hiện nay huyện đang xây dựng chương trình phát triển thủy sản giai đoạn 2022-2030. Trong đó, tập trung định hướng vùng nuôi hào và nghiên cứu quy chế quản lý để nuôi thuỷ sản tại vùng ngập mặn trên địa bàn huyện không để đối tượng này phát triển tràn lan, gây ảnh hưởng đến giao thông thủy”.
Hiện nay đa số người dân nuôi hàu trên địa bàn huyện dùng fibrociment làm giá thể. Tuy nhiên, theo đánh giá của Trung tâm Công nghệ môi trường (Viện Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam), nuôi hàu theo phương pháp sử dụng tấm lợp fibrociment ít tốn kém nhưng tiềm ẩn nguy cơ về sức khỏe cho người tiêu dùng. Thêm nữa, khi thu hoạch hàu thì các tấm giá thể cũng phải bỏ vì lúc tách hàu ra nó đã vỡ nát. Việc người nuôi để lại những tấm fibrociment thải ra sau mỗi vụ thu hoạch hàu ngay tại khu vực nuôi và điểm phân loại hàu thương phẩm sẽ gây tác động đến dòng chảy của sông và khu vực nuôi thủy sản của người dân xung quanh. Vì vậy để nghề nuôi hàu phát triển bền vững cần tuyên truyền cho người dân thay đổi phương pháp nuôi hàu bằng việc sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường như vỏ hàu, cọc gỗ… thay thế tấm fibrociment. Đây là những giá thể dễ làm và không ảnh hưởng đến môi trường cũng như sức khỏe người tiêu dùng.
Nuôi hàu nước lợ ở Đồng Nai_Hình 6.jpg
Hàu  giống bám vào các giá thể fibrociment
Nguyễn Nguyên - Chi cục Thủy sản
 
 
 
 

Các tin khác

Liên kết website

Số lượt truy cập

TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH ĐỒNG NAI

Cơ quan chủ quản: ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH ĐỒNG NAI.
Chịu trách nhiệm chính: Ông Trần Đình Minh - Phó Giám đốc Sở Phụ trách Sở Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn tỉnh Đồng Nai 
Địa chỉ: 518, Đường Đồng Khởi, Khu phố 3, Phường Tân Hiệp, TP Biên Hòa, Tỉnh Đồng Nai
Điện thoại: 0251. 3822970 - Fax: 0251. 3827393 Email: vbsnnptnt@dongnai.gov.vn
Bộ phận một cửa giải quyết TTHC: 0251. 8823248
Bản quyền thuộc về Sở Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn tỉnh Đồng Nai
® Ghi rõ nguồn " Sở Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn tỉnh Đồng Nai " khi bạn phát hành lại thông tin từ website này.​