Mặc dù đã đọc nhiều thông tin về sản xuất lúa Nhật từ các phương tiện truyền thông đại chúng, nhưng khi có điều kiện tham quan thực tế, bà con nông dân trên địa bàn huyện Long Thành không khỏi ngạc nhiên và khâm phục nỗ lực lao động của các bác nông dân và đội ngũ cán bộ kỹ thuật của Công ty TNHH Thương Mại và Đầu tư Phú Sỹ, một công ty đang thu mua lúa Nhật tại phường Mỹ Thới, thành phố Long Xuyên, tỉnh An Giang. Cánh đồng lúa Nhật trong khu vực thử nghiệm giống đang giai đoạn làm đòng với màu xanh mát, thẳng tắp và không lẫn cỏ dại là hình ảnh rất thu hút đoàn tham quan.

Vụ Đông Xuân 2017-2018, diện tích trồng lúa Nhật của thành phố Long Xuyên là 400 ha, chiếm khoảng 12% diện tích xuống giống. Theo kế hoạch sản lượng của các công ty thu mua lúa Nhật thì năm 2019, diện tích sẽ tăng và đạt 500 ha, đến năm 2020 là 700 ha. Tất cả diện tích trồng lúa Nhật tại thành phố Long Xuyên đều được các công ty thu mua toàn bộ sản lượng với giá 6.500 đồng/kg lúa tươi tại đồng ruộng.

Lúa Nhật đang được trồng tại thành phố Long Xuyên bao gồm các giống: DS1, DS3; giống Hana Nomai, Kinu, Akita Komachi, Koshihikaki. Các giống này có thời gian sinh trưởng bình quân từ 90- 95 ngày; chiều cao cây 90-100 cm. Các giống lúa này thuộc nhóm Japonica (hạt tròn, cơm dẻo); về tính kháng sâu, bệnh: giống lúa Nhật có khả năng kháng bệnh đạo ôn cổ bông khá, kháng rầy nâu, cứng cây, ít bị rụng hạt…

Trao đổi với anh Nguyễn Đức Nhuận, đại diện Công ty TNHH Thương Maị và Đầu tư Phú Sỹ, anh cho biết: hiện nay gạo Nhật được công ty xuất khẩu sang các nước Nhật, Singapore, Mỹ, …với sản lượng tăng dần qua các năm vì chất lượng gạo cao. Hàng năm, công ty có kế hoạch sản lượng gạo và tiến hành kí hợp đồng bao tiêu sản phẩm với nông dân. Công ty sẽ cung cấp lúa giống, phân bón và hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân trong suốt quá trình canh tác lúa để đảm bảo năng suất cao và đạt yêu cầu chất lượng của công ty. Cuối vụ, công ty sẽ tiến hành thu hoạch và cân sản lượng, thanh toán tiền sau khi trừ chi phí lúa giống và phân bón đã cung ứng. Như vậy, khi nông dân kí hợp đồng với công ty, họ sẽ biết giá thu mua lúa tươi. Vậy để đạt lợi nhuận cao, nông dân cần bón phân đúng lúc, thường xuyên thăm đồng và phòng trị sâu bệnh. Vụ Đông Xuân 2017-2018, năng suất bình quân đạt 7 tấn/ha/vụ; cá biệt có hộ đạt 8-9 tấn/ha/vụ; lợi nhuận bình quân đạt 25-30 triêu đồng/ha/vụ. Để đạt năng suất cao và chất lượng gạo ngon, nông dân chỉ nên canh tác lúa Nhật trong vụ Đông Xuân và vụ Mùa.

Về kỹ thuật canh tác lúa Nhật, anh Nguyễn Đức Nhuận chia sẻ: kỹ thuật canh tác không quá phức tạp, áp dụng kỹ thuật 3 giảm 3 tăng và 1 phải 5 giảm, nhưng cần lưu ý kỹ thuật ngâm ủ hạt giống, hạt giống được ngâm 48 giờ sau đó xả sạch nước chua, để ráo rồi tiến hành ủ, khi ủ được 24 giờ, phải trải mỏng để hạn chế sự phát sinh nhiệt (nhiệt này sẽ làm chua lúa giống) rồi tiếp tục ủ, thời gian ủ kéo dài 36-48 giờ. Lượng giống được sử dụng 60 kg/ha; dùng phương pháp cấy là chủ yếu. Về phân bón: áp dụng phân hữu cơ hoai mục, lượng dùng chiếm 40%; phân hóa học chiếm 60%; tổng lượng phân hóa học dao động từ 370- 400 kg/ha. Anh khuyến khích sử dụng phân hữu cơ hoai mục khi bón lót để năng suất và chất lượng lúa cao hơn. Trong điều kiện canh tác thử nghiệm tại cánh đồng cảu Công ty, vụ Đông Xuân 2016-2017, năng suất lúa đạt 11 tấn/ha/vụ.

Qua chuyến tham quan và trao đổi với anh Nhuận, nông dân huyện Long Thành mong muốn học tập kỹ thuật canh tác lúa Nhật và được Công ty TNHH TM và Đầu tư Phú Sỹ bao tiêu sản phẩm để nâng cao thu nhập từ sản xuất lúa. Công ty cũng có nhu cầu mở rộng vùng sản xuất lúa ở miền Đông Nam Bộ và sẽ có kế hoạch khảo sát thổ nhưỡng tại một số vùng trồng lúa của huyện Long Thành.