Theo nhận định của các cơ quan khí tượng thủy văn, năm 2023 là một trong những năm nóng kỷ lục, với tình trạng thiếu hụt nguồn nước tại các hồ chứa lớn, đồng thời khả năng cao ảnh hưởng của hiện tượng El Nino vào nửa cuối năm 2023, nguy cơ xảy ra nắng nóng, hạn hán, thiếu nước nghiêm trọng trong thời gian tới, nhất là tại các khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.

Trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, lượng mưa tháng 11 năm 2023 (là tháng bước vào đầu mùa khô) đạt 191mm, thấp hơn trung bình nhiều năm khoảng 80mm; trong nửa đầu tháng 12 năm 2023 có tổng lượng mưa đạt 59mm. Theo nhận định của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Đồng Nai, từ tháng 01 đến tháng 03 năm 2024 là thời kỳ cao điểm của mùa khô, nắng nóng xuất hiện cục bộ vài nơi với nhiệt độ cao nhất trên 350C, đặc biệt trong tháng 03 năm 2024, khả năng xuất hiện vài đợt nắng nóng diện rộng dài ngày. Mùa nắng nóng năm 2024 khả năng sẽ đến sớm và mức độ nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất có thể lên tới 38 - 390C. Nhiệt độ trung bình các tháng 01, 02, 03 năm 2024 cao hơn trung bình nhiều năm. Tổng lượng mưa từ tháng 01 đến tháng 03 năm 2024 thấp hơn trung bình nhiều năm, có thể dẫn đến khả năng thiếu nước ngọt cho đời sống và cây trồng trên địa bàn tỉnh.

Theo Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Đồng Nai nhận định về xu thế thời tiết, thủy văn từ tháng 04 đến tháng 06 năm 2024, bão/ áp thấp nhiệt đới ít có khả năng xuất hiện trên Biển Đông. Mùa mưa nhiều khả năng sẽ bắt đầu muộn hơn trung bình nhiều năm; tổng lượng mưa dự báo thấp hơn trung bình nhiều năm. Nhiệt độ trung bình trong tháng từ tháng 04 đến tháng 06 năm 2024 cao trung bình nhiều năm, nhiệt độ cao nhất trong mùa nắng nóng có thể lên tới 390C; nắng nóng diện rộng nhiều đợt kéo dài trong tháng 04, tháng 05 và có khả năng sang nửa đầu tháng 06 năm 2024. Mực nước trên các sông, suối nhỏ giảm dần, cần đề phòng tình trạng thiếu hụt nguồn nước có thể xảy ra.

Để chủ động trong công tác phòng ngừa, ứng phó với tình trạng nắng nóng có thể xảy ra trong mùa khô, ngay từ khi chuẩn bị kết thúc mùa mưa, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 08/CT-UBND ngày 18 tháng 09 năm 2023 về việc chủ động triển khai thực hiện các biện pháp cấp bách ứng phó với nguy cơ nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn mùa khô năm 2023 - 2024 trên địa bàn tỉnh. Trong đó chỉ đạo các địa phương, đơn vị quản lý khai thác công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân trong việc sử dụng hiệu quả nguồn nước để bảo đảm nguồn nước sử dụng cho sinh hoạt, sản xuất trong mùa khô. Khuyến cáo người dân gieo trồng theo kế hoạch, không vượt quá khả năng phục vụ của công trình thủy lợi, để tránh xảy ra thiệt hại do hạn hán, thiếu nước tưới. Tổ chức kiểm tra các công trình thủy lợi, công trình cấp nước tập trung nông thôn và sửa chữa ngay các hạng mục công trình bị hư hỏng; duy tu, bảo dưỡng máy móc, trang thiết bị để bảo đảm công trình vận hành bình thường phục vụ sản xuất và sinh hoạt trong mùa khô. Chủ động rà soát, triển khai kế hoạch, phương án phòng, chống hạn hán, thiếu nước trong mùa khô năm 2023 - 2024, đặc biệt là đối với một số khu vực trọng điểm có khả năng thiếu hụt nguồn nước vào mùa khô hàng năm. Đối với những khu vực không đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất cho người dân trong mùa khô, đơn vị quản lý khai thác công trình thủy lợi chủ động làm việc với địa phương và đề xuất giải pháp xử lý phù hợp, hạn chế tối đa việc cắt giảm diện tích tưới trong phạm vi phục vụ của các công trình thủy lợi. Tổ chức kiểm tra, có kế hoạch nạo vét thông thoáng dòng chảy các cửa lấy nước, hệ thống kênh mương; rà soát các vị trí phù hợp trên suối để bố trí các đập tạm; đào ao trữ nước; chuẩn bị sẵn sàng nhiên liệu, máy móc, thiết bị để lắp đặt và vận hành các trạm bơm dã chiến khi nguồn nước bị thiếu hụt; tăng cường áp dụng các biện pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước, bảo đảm đáp ứng nhu cầu nước của cây trồng, đặc biệt với cây ăn quả, cây lâu năm có giá trị kinh tế cao. Đồng thời, các địa phương, đơn vị cần chủ động dự phòng ngân sách địa phương phục vụ công tác phòng, chống hạn hán, thiếu nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt.