Thời gian qua, nhiều mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Ðồng Nai đã được hình thành, giúp nông dân tăng năng suất, chất lượng cây trồng và từng bước nâng cao thu nhập. Ðây cũng là tiền đề quan trọng giúp doanh nghiệp tạo ra vùng nguyên liệu lớn, mở rộng sản xuất, đưa nông sản đến với thị trường thế giới.

Trước đây, do hiệu quả kinh tế thấp, ông Nguyễn Quý Tuân (ấp 9, xã Gia Canh, huyện Ðịnh Quán) đã tính đến chuyện chặt bỏ 2 ha cây ca cao của gia đình để chuyển sang trồng loại cây khác. Nhưng ông đã từ bỏ ý định này khi nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ xây dựng chuỗi liên kết trong sản xuất nông nghiệp và được Công ty TNHH ca cao Trọng Ðức ký hợp đồng thu mua sản phẩm với giá cao hơn thị trường. Từ việc tham gia các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật sản xuất và nhận được hỗ trợ 30% chi phí mua cây giống, lắp đặt hệ thống tưới nước tự động, ông cùng nhiều hộ nông dân khác ở địa phương đã tập trung chăm sóc vườn ca cao.

Ðến nay, vườn ca cao trồng xen dưới tán điều cho năng suất 10 tấn/ha, với giá bán hơn 6.000 đồng/kg, mang lại thu nhập hơn 100 triệu đồng mỗi năm cho gia đình ông. “Tính ra, tôi chỉ mua cây giống với giá gần 10 triệu đồng, đầu tư hệ thống tưới khoảng 20 triệu đồng cho toàn bộ vườn lúc ban đầu, nhưng lại thu hoạch trong nhiều năm. Về giá đã có doanh nghiệp ký hợp đồng bao tiêu trong suốt mùa vụ và cao hơn giá thị trường cho nên nông dân chúng tôi rất yên tâm sản xuất”, ông Tuân chia sẻ.

Cũng từ đây, Hợp tác xã (HTX) ca cao - điều Ðịnh Quán được thành lập nhằm đẩy mạnh liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Ban đầu chỉ có vài hộ tham gia, nay đã tăng lên hàng chục hộ, với diện tích 80 ha. Ngoài việc cam kết bao tiêu sản phẩm theo hợp đồng thu mua ca cao của nông dân với giá 6.000 đồng/kg, khi giá thị trường tăng cao, Công ty TNHH ca cao Trọng Ðức sẽ tiếp tục tăng giá thu mua. Cùng với đó, công ty phối hợp chính quyền địa phương tổ chức các lớp tập huấn về kỹ thuật canh tác nhằm nâng cao năng suất trong vùng dự án. Ðồng thời, tìm đối tác uy tín về phân bón và thuốc bảo vệ thực vật để bảo đảm đầu vào, cũng như cung cấp cây giống cho người trồng.

Theo Giám đốc Công ty TNHH ca cao Trọng Ðức Ðặng Tường Khanh, hiện nay, doanh nghiệp đã mở rộng hình thức liên kết sản xuất, tiêu thụ ca cao với hàng nghìn hộ dân ở các huyện Thống Nhất, Ðịnh Quán, Tân Phú, Trảng Bom và nông dân các tỉnh Bình Thuận, Lâm Ðồng. Ðể nâng cao giá trị sản phẩm, doanh nghiệp đầu tư trang thiết bị để tiến hành chế biến các sản phẩm từ ca cao. Ðến nay, sản phẩm làm từ ca cao đã xuất khẩu sang các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga. Doanh nghiệp xác định, những năm tới sẽ đầu tư thêm các loại máy, chế biến thêm nhiều sản phẩm từ ca cao để xuất khẩu, hạn chế việc xuất khẩu ca cao thô để tăng giá trị sản phẩm.

Tại huyện Cẩm Mỹ, để chăm sóc vườn tiêu hơn 1 ha, trước đây ông Nguyễn Văn Ðược (ấp 2, xã Lâm San), sử dụng nhiều phân hóa học nên cây tiêu dù phát triển tốt vẫn hay bị nhiễm bệnh, chất lượng hạt tiêu không đồng đều. Ðây cũng là một trong những nguyên nhân đến mùa thu hoạch, thương lái mua tiêu với giá thấp. Kể từ năm 2015, khi tham gia tổ hợp tác sản xuất tiêu sạch ấp 2, được tham gia các lớp chuyển giao kỹ thuật sản xuất hồ tiêu, ông đã thay đổi cách chăm sóc tiêu, trong đó chú trọng dùng phân hữu cơ, phân sinh học, áp dụng quy trình quản lý dịch hại tổng hợp để phòng ngừa sâu bệnh. Vì thế, năng suất mỗi ha đạt hơn 4 tấn. Ông Ðược cho biết, “gia đình tôi tập trung sản xuất tiêu sạch, hạn chế thuốc bảo vệ thực vật, để cho hạt tiêu có chất lượng, bảo đảm an toàn sinh học. Khi tham gia tổ hợp tác, toàn bộ tiêu của gia đình được HTX nông nghiệp Lâm San mua để xuất khẩu với giá cao hơn thị trường”.

Giám đốc HTX nông nghiệp Lâm San Nguyễn Ngọc Luân chia sẻ, “mô hình sản xuất tiêu sạch xuất khẩu được hình thành vào năm 2013. Ban đầu, chỉ có vài chục hộ, đến nay toàn xã có 15 tổ hợp tác với hơn 800 hộ tham gia sản xuất tiêu sạch trên diện tích 1.000 ha. Ðể giảm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong hồ tiêu, nông dân được hướng dẫn quy trình chăm sóc, bón phân hữu cơ, phân vi sinh, sử dụng phân hóa học đúng lúc với liều lượng thích hợp. Tất cả sản phẩm của tổ hợp tác được HTX thu mua với giá cao hơn thị trường. Trung bình mỗi năm HTX đưa khoảng 300 tấn hồ tiêu vào thị trường châu Âu.

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Cao Tiến Sỹ, trên địa bàn hiện có 120 chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản. “Khi tham gia liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, Nhà nước hỗ trợ xây dựng hệ thống hạ tầng, tập huấn kỹ thuật, vốn cho nông dân, doanh nghiệp. Từ đó, năng suất cây trồng tăng từ 30% đến 100% so với trước, sản phẩm của nông dân bán giá cao hơn thị trường, đời sống được nâng lên. Ðể thực hiện thành công, ngoài sự hỗ trợ của Nhà nước, cần sự đồng tình, hưởng ứng của người dân và doanh nghiệp phải có trách nhiệm gắn bó lâu dài, chia sẻ lợi nhuận với nông dân”, ông Sỹ nhấn mạnh.