Sau hơn 9 năm triển khai thực hiện Chính sách chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng (DVMTR), tỉnh Đồng Nai đã xây dựng được nguồn tài chính đáng kể và bền vững nhằm góp phần phục vụ cho công tác bảo vệ, phát triển rừng, góp phần cải thiện sinh kếcủa người dân. Từ năm 2020 trở đi, ngoài nguồn thu từ Quỹ Trung ương điều phối và các cơ sở sản xuất, cung ứngnước sạch nội tỉnh, tỉnh Đồng Nai sẽ tiến hành mở rộng dư địa thu thêm tiềnDVMTRtừ các đối tượng mới theo quy định…Mục đích nhằm huy động các nguồn lực xã hội để bảo vệ rừng, nâng cao ý thức, trách nhiệm trong công tác bảo vệ, quản lý của các chủ rừng, thực hiện có hiệu quả chiến lược lâm nghiệp của tỉnh trong những năm tiếp theo.

Năm 2013 là năm đầu triển khai công tác thu và chi trả tiềnDVMTRcho chủ rừng, số đơn vị chi trả DVMTR chưa nhiều, nguồn chủ yếu do Quỹ Trung ương điều phối. Nhưng Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Đồng Nai(Quỹ tỉnh) đã thực hiện thu và giải ngân được khoảng 15 tỷ đồng. Qua từng năm, công tác thu chi đã đi vào nề nếp, số đơn vị tham gia chi trả DVMTRngày càng nhiều, các chủ rừng được chi trả cũng nhiều hơn và số tiền người dân bảo vệ rừng được nhận cũng lớn hơn.

Đến năm 2020, đã có 40 đơn vị thuộc đối tượng phải chi trả tiền DVMTRthực hiện ký kết hợp đồng ủy thác; số tiền thu từ DVMTRtrên địa bàn tỉnh là hơn 40 tỷ đồng. Tổng số tiền mà Quỹ tỉnh phối hợp với các địa phương tiến hành giải ngân được trên 43 tỷ đồng, tăng hơn 3 lần so với năm 2019.Tổng diện tích rừng nằm trong diện được chi trả tiền dịch vụ khoảng 160 nghìn héc-ta, bằng 4/5 diện tích rừng toàn tỉnh.

Theo Quyết định 919/QĐ-UBND ngày 22/3/2021 được UBND tỉnh phê duyệt về kết quả rà soát, điều chỉnh, bổ sung Đề án chi trả DVMTR, từ năm 2020 trở đi, Quỹ tỉnh sẽ tiến hành thu tiền từ cáccơ sở sản xuất công nghiệp sử dụng nước từ nguồn nước phục vụ sản xuất. Trong năm 2020, Quỹ tỉnh đã triển khai thực hiện và đã có thêm 32 hợp đồng ủy thác tiền DVMTR được ký với 32 đơn vị thực hiện loại hình DVMTR mới này, tổng số tiền thu được hơn 39 tỷ đồng. Theo ông Võ Văn Có - Phó Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Đồng Nai, đây là cơ chế chính sách đúng đắn và phù hợp với thực tiễn, gắn kết lợi ích giữa người sử dụng các dịch vụ môi trường rừng và người bảo vệ rừng.

Trong thời gian tới, dự kiến dư địa tiền DVMTR có thể gia tăng khi một số cơ sở tiềm năng đi vào hoạt động (Nhà máy thủy điện Sông Ray, Nhà máy thủy điện Phú Tân 2, Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3,Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 4...); Rà soát thêm các cơ sở sản xuất công nghiệpsử dụng nước từ nguồn nước phục vụ sản xuất, các cơ sở sản xuất và cung ứng nước sạch; Bổ sung thêm cơ sở pháp lý đối với loại hình dịch vụ hấp thụ và lưu giữ carbon của rừng, giảm phát thải khí nhà kính (các cơ sở sản xuất có nguồn phát thải thí carbon lớn, bán tín chỉ carbon từ rừng)… Nguồn thu DVMTR dự kiến từ năm 2025 trở đi có thể lên đến hơn 100 tỷ đồng/năm.

Chính sách chi trả tiền DVMTR là bước đột phá trong việc quản lý bảo vệ rừng, tạo điều kiện cho các chủ rừng triển khai phương án bảo vệ rừng bền vững, phòng chống hành vi xâm hại tài nguyên rừng, thực hiện có hiệu quả chiến lược lâm nghiệp của tỉnh trong những năm tiếp theo. Đây là nhiệm vụ chính trị của cả hệ thống chính trị, các đoàn thể và tinh thần trách nhiệm mỗi người dân trong việc thực hiện chính sách, nhằm đảm bảo sự công bằng, công khai, minh bạch, đúng quy định. Các chủ rừng, Ban quản lý rừng phòng hộ phối hợp với các địa phương quản lý tốt diện tích rừng đang quản lý, tăng cường tuần tra bảo vệ; chủ động xây dựng kế hoạch phòng cháy, chữa cháy rừng hiệu quả cao... để bảo vệ an toàn và phát triển thêm vốn rừng. Đồng thời các đơn vị hưởng lợi từ môi trường rừng cần nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm trong việc thanh toán tiền DVMTR theo đúng quy định, đây cũng là trách nhiệm và nghĩa vụ của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai trong thực hiện chính sách.