Để đánh giá tình hình, kết quả thực hiện công tác phòng chống dịch động vật và triển khai thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng, chống dịch bệnh động vật các tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2020; ngày 17/9/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng, chống dịch bệnh động vật các tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022. Dự Hội nghị có đồng chí Phùng Đức Tiến - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đại diện Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành có liên quan; Tại điểm cầu tỉnh Đồng Nai, có đồng chí Võ Văn Phi – Phó Chủ tịch UBND tỉnh, các Sở: Nông nghiệp và PTNT, Tài chính, Công thương, Tài nguyên và Môi trường, Y tế và đơn vị liên quan cùng tham dự.

Theo báo cáo của Cục Thú y và Cục Chăn nuôi: trong hơn 8 tháng đầu năm 2021, đã cơ bản kiểm soát tốt các loại dịch bệnh động vật trên cạn, tạo thuận lợi cho chăn nuôi phát triển (với tổng đàn hơn 515 triệu con gia cầm, tăng khoảng 4,2%; khoảng 26,6 triệu con lợn, tăng khoảng 4,5% so với cùng kỳ, đàn bò tăng 1,8%, đàn trâu giảm 2,4%; tổng sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt khoảng trên 4,5 triệu tấn, sản lượng trứng gia cầm đạt 11,4 tỷ quả, tăng 5%).

Từ đầu năm 2021 đến nay, dịch Cúm gia cầm (CGC) xảy ra tại 99 xã của 29 tỉnh, thành phố, buộc tiêu hủy 373.043 con gia cầm, tăng 1,3 lần so với cùng kỳ năm 2020; Có 3 chủng vi rút CGC lưu hành, bao gồm: A/H5N1 (xảy ra ở 03 tỉnh phía Nam); A/H5N6 (xảy ra ở 23 tỉnh, thành phố); đặc biệt từ giữa tháng 6/2021 xuất hiện chủng vi rút CGC A/H5N8 xâm nhiễm vào Việt Nam và đã lây lan tại 10 tỉnh, thành   phố, buộc tiêu hủy trên 23.446 con gia cầm. Hiện nay, cả nước có 01 ổ dịch CGC A/H5N6 tại tỉnh Cao Bằng và 01 ổ dịch CGC A/H5 tại Lạng Sơn chưa qua 21 ngày. Bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đã xảy ra tại 1.498 của 50 tỉnh, thành phố, buộc tiêu hủy 93.261 con lợn, cao gấp hơn 2 lần so với cùng kỳ năm 2020; hiện nay, cả nước có 354 ổ dịch tại 120 huyện của 33 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày. Bệnh Lở mồm long móng đã xảy ra tại 86 xã của 18 tỉnh, thành phố; số gia súc mắc bệnh là 3.373 con, số gia súc tiêu hủy là 340 con; hiện nay, cả nước có 01 ổ dịch LMLM tại xã Kim Phượng, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên chưa qua 21 ngày. Bệnh Viêm da nổi cục (VDNC) trâu bò đã xảy ra tại 3.936 xã của 51 tỉnh, thành phố; số gia súc mắc bệnh là 187.970 con, số gia súc tiêu hủy là 24,890 con; hiện nay, cả nước có 969 ổ dịch tại 183 huyện của 32 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày. Bệnh Dại xảy ra và gây tử vong 40 người, tại 22 tỉnh, giảm 17 trường hợp so với năm 2020; trên động vật, có trên 11.700 con chó thả rông, không xích nhốt, đeo rọ mõm được xử lý tại 22 tỉnh, thành phố. Không phát sinh ổ dịch bệnh Tai xanh tại các địa phương, từ đầu năm 2021 đến nay đã cung ứng 22 triệu liều, hiện trong kho còn 3,1 triệu liều và dự kiến các tháng cuối năm 2021 sản xuất, nhập khẩu 14,6 triệu liều. Các dịch bệnh thông thường khác trên gia súc, gia cầm như: Dịch tả lợn cổ điển, Tụ huyết trùng, Phó thương hàn, Đóng dấu lợn, Niu-cát-xơn, Gumboro,... được phát hiện và kiểm soát tốt, không gây thành dịch lớn; hiện nay, đã có các loại vắc xin để phòng những bệnh này có hiệu quả, nhiều loại vắc xin được sản xuất trong nước. Tổng diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại khoảng 16.253 ha, giảm 58,8% so với cùng kỳ năm 2020 (có tổng diện tích bị thiệt hại là 39.438 ha); ngoài ra có khoảng 944 lồng, bè, vèo, bể nuôi thủy sản cũng bị thiệt hại.

Cục Thú y cũng nhận định nguy cơ các loại dịch bệnh động vật xảy ra vào các tháng cuối năm là rất cao vì một số lý do như: tổng đàn gia súc, gia cầm rất lớn (hơn 515 triệu con gia cầm, gần 27 triệu con lợn, 10 triệu con trâu bò và diện tích nuôi thủy sản gia tăng); Chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản nhỏ lẻ chiếm tỷ trọng lớn; Các loại mầm bệnh còn lưu hành với tỷ lệ cao, ở phạm vi rộng, trong đó có các loại mầm bệnh tồn tại lâu ngoài môi trường như bệnh Dịch tả lợn Châu Phi, lây lan nhanh và rộng do các véc tơ truyền bệnh như bệnh Viêm da nổi cục trâu, bò; Công tác phòng, chống dịch bệnh động vật thời gian qua bị ảnh hưởng rất lớn do dịch bệnh Covid-19, nhất là việc tổ chức tiêm các loại vắc xin phòng bệnh bị hạn chế, thậm chí nhiều nơi không tiêm được; Nhu cầu vận chuyển, giết mổ, tiêu thu động vật, sản phẩm động vật các tháng cuối năm tăng mạnh, trong khi giết mổ nhỏ lẻ chiếm đa số; Thời tiết biến động bất lợi (mưa, rét ở các tỉnh phía Bắc, miền Trung), tạo điều kiện thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển, lây lan. Vì vậy, trong thời gian sắp tới, để tránh tình trạng dịch chồng dịch (dịch bệnh động vật và dịch bệnh Covid-19), các địa phương cần tiếp tục tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh động vật theo kế hoạch đề ra, đồng thời rà soát, điều chỉnh các giải pháp cho phù hợp với công tác phòng chống dịch Covid-19, kiểm soát được dịch bệnh động vật và ổn định sản xuất chăn nuôi trên địa bàn.

Tham dự Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai – Võ Văn Phi đã báo cáo tham luận, theo đó tỉnh Đồng Nai có ngành chăn nuôi phát triển khá mạnh với 2 loại vật nuôi chủ lực là lợn và gà, số lượng lợn khoảng 2,4 triệu con tăng 1,2% so với cùng kỳ, trong đó chăn nuôi trang trại chiếm hơn 90% tổng đàn với 1.297 trang trại, chăn nuôi nhỏ lẻ chiếm gần 10% tổng đàn, với khoảng 7.697 hộ chăn nuôi. Số lượng gà khoảng 24 triệu con, tăng 2,64% so với cùng kỳ, trong đó chăn nuôi trang trại chiếm 91%, với 419 trang trại. Các loại vật nuôi khác như trâu bò 89 ngàn con, dê 240 ngàn con; vịt, ngan, ngỗng 1,5 triệu con; chim cút 7,1 triệu con. Sản lượng sản phẩm vật nuôi đều tăng so với cùng kỳ: thịt trâu, bò tăng 3,5%; thịt lợn tăng 1,43%, thịt gà tăng 11,19%, trứng gia cầm tăng 13,71%, đảm bảo cung ứng cho tiêu dùng; dịch bệnh Viêm da nổi cục trâu bò và bệnh Dịch tả lợn Châu Phi đã xảy ra trên địa bàn, chủ yếu là chăn nuôi nông hộ và đến nay cơ bản đã được kiểm soát, nhất là bệnh Viêm da nổi cục trâu bò được tiêm phòng vắc xin đạt tỷ lệ 96% diện tiêm, không để lây lan dịch bệnh; đồng thời, kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn 03 nội dung: Thứ nhất, hướng dẫn thực hiện chương trình giám sát chủ động, bị động trên các đối tượng cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ, chợ và môi trường đối với bệnh Dịch tả lợn Châu Phi và các biện pháp xử lý. Thứ hai, hướng dẫn lấy mẫu xét nghiệm virus SARS-CoV-2 trên động vật và biện pháp xử lý khi phát hiện động vật dương tính. Thứ ba, tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh tăng mức hỗ trợ: người tiêm phòng vắc xin và người trực tiếp tham gia phòng chống dịch bệnh động vật như tiêu hủy, tiêu độc khử trùng, trực chốt phòng chống dịch được quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 1 Quyết định số 1442/QĐ-TTg ngày 23/8/2011 của Thủ tướng Chính phủ cho phù hợp với công lao động hiện nay.

Để thực hiện tốt công tác phòng chống dịch bệnh động vật trong các tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022; Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Phùng Đức Tiến đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh theo quy định của Luật Thú y, Nghị định và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; xử lý dứt điểm các ổ dịch, không để lây lan và phát sinh dịch bệnh; đối với các bệnh đã có vắc xin, cần khẩn trương bố trí kinh phí mua vắc xin và tổ chức tiêm phòng ngay để chủ động phòng chống dịch; tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tổ chức sản xuất chăn nuôi, vận chuyển và cung ứng vật tư đầu vào (vắc xin, thuốc thú y, hóa chất,…), kể cả tạo điều kiện trong xuất nhập khẩu; tăng cường hướng dẫn chủ vật nuôi thực hiện các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học; kiện toàn, củng cố và tăng cường năng lực cán bộ Thú y theo đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; đẩy nhanh xây dựng và ban hành kế hoạch, bố trí kinh phí thực hiện công tác phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm và thủy sản trên địa bàn các tỉnh/thành phố để chủ động triển khai thực hiện trong năm 2022.