​Ngày 11 tháng 7 năm 2017, tại Hội trường Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đồng Nai, Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Đồng Nai phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức Hội thảo Khoa học “Ứng phó với biến đổi khí hậu trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai”.

Đồng chủ trì Hội thảo có ông Vy Văn Vũ – Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Đồng Nai, ông Trần Đình Minh – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và ông Đặng Minh Đức – Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường. Tham dự Hội thảo có các cơ quan, ban ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh và các Viện, trường trong và ngoài tỉnh Đồng Nai cùng tham dự.

Hội thảo đã được nghe 10 báo cáo khoa học của các nhà quản lý, các nhà khoa học và các chuyên gia đến từ các sở, ngành, các hội thành viên, các trường đại học trong và ngoài tỉnh. Các báo cáo khoa học đề cập khá toàn diện, sâu sắc về nhiều lĩnh vực trong ứng phó phục vụ sản xuất nông nghiệp tỉnh nhà. Các ý kiến tâm huyết, những kiến nghị sắc sảo, những đề xuất, giải pháp hay và cụ thể gắn với phát triển kinh tế xã hội của địa phương, trong đó đã đề cập khá toàn diện các vấn đề về: Nhận thức về biến đổi khí hậu (BĐKH) và những tác động của BĐKH với sản xuất nông nghiệp ở địa phương, công tác quy hoạch trong sản xuất nông nghiệp để ứng phó BĐKH, những biện pháp thúc đẩy sản xuất nông nghiệp trong điều kiện BĐKH, Ứng dụng công nghệ cao và công nghệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp để ứng phó BĐKH. Tại hội thảo đã tập trung các vấn đề chính như sau:

1. Tác động của BĐKH đến lĩnh vực sản xuất nông nghiệp; Lồng ghép ứng phó BĐKH trong kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của địa phương và các khuyến nghị về chính sách để thích ứng với BĐKH trong sản xuất nông nghiệp. Các đại biểu dự hội thảo thống nhất rằng: Công tác quy hoạch, xây dựng kịch bản ứng phó BĐKH luôn được quan tâm đúng mức của các cơ quan quản lý như:

Sở Tài nguyên và Môi trường: “Đẩy mạnh công tác quản lý tài nguyên nước góp phần chủ động ứng phó biến đổi khí hậu” - Bên cạnh các nhiệm vụ quan trọng, Sở tài nguyên và Môi trường là cơ quan chủ trì thực hiện dự án “Điều tra, đánh giá xác định vùng cấm, vùng hạn chế khai thác nước dưới đất, khu vực phải đăng ký khai thác nước dưới đất, lập danh mục khu vực phải đăng ký khai thác nưới dưới đất tỉnh Đồng Nai”. Quản lý tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh và quan trọng hơn hết đó chính là chủ động trong việc thích ứng với biến đổi khí hậu. Đặc biệt là chủ động trong việc cung cấp nước sạch trong các trường hợp hạn hạn và xâm nhập mặn do biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan. Góp phần sử dụng hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả nguồn tài nguyên nước tạo tiền đề cho sự phát triển ổn định, bền vững kinh tế xã hội của tỉnh nhà.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Đã nêu lên thực trạng sản xuất nông nghiệp tại Đồng Nai và tác động của biến đổi khí hậu và Quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp và chuyển đổi cơ cấu cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu”- đã đưa ra 3 giải pháp chính về ứng phó với biến đổi khí hậu, trong đó trọng tâm là giải pháp quy hoạch sản xuất nông nghiệp và chuyển đổi cơ cấu cây trồng.

 

Cùng quan điểm định hướng giải pháp ứng phó BĐKH, Hội Nông dân đã đề xuất 6 giải pháp ứng phó của nông dân đối với biến đổi khí hậu như sau:

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường nông thôn, sử dụng tiết kiệm tài nguyên và thích ứng với biến đổi khí hậu

- Nâng cao vai trò và trách nhiệm của các cấp Hội tham gia bảo vệ môi trường nông thôn, xây dựng kế hoạch hàng năm, giai đoạn phù hợp chức năng, nhiệm vụ bảo vệ môi trường

- Tăng cường kiến thức, nâng cao năng lực, ý thức chủ động phòng, tránh, giảm nhẹ thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu

- Xây dựng và nhân rộng các mô hình điển hình của Hội Nông dân tham gia bảo vệ môi trường nông thôn, thích ứng với biến đổi khí hậu

- Tăng cường giám sát, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý cho cán bộ, hội viên, nông dân về tài nguyên, môi trườngvà ứng phó với biến đổi khí hậu

- Huy động các nguồn lực hỗ trợ nông dân bảo vệ môi trường nông thôn và thích ứng với biến đổi khí hậu

Bên cạnh đó, công tác định hướng quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp của từng địa phương, từng lĩnh vực cũng có những giải pháp riêng để thích ứng BĐKH như : huyện Nhơn Trạch về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường trên địa bàn huyện, trong đó quan tâm nhiều về nuôi trồng thủy sản; huyện Xuân Lộc định hướng thích ứng với BĐKH về cây trồng và vật nuôi: Thích ứng trước mắt, là phải đa dạng hoá cây trồng, vật nuôi, thay đổi cây trồng thông qua yêu cầu của cây đối với mùa sinh trưởng và chế độ canh tác; Thay đổi cư¬ờng độ sản xuất; Tăng cư¬ờng chất khoáng và giám sát sâu bệnh; Thay đổi biện pháp canh tác. Thích ứng lâu dài, là phải phát triển hiện đại hoá và công nghệ cao trong sản xuất; Thay đổi hệ thống cây trồng và xen canh; Nâng cao trách nhiệm trong quản lý nguồn n¬ước; Chi cục Thủy Lợi và Viện Tài nguyên Môi trường đưa ra các giải pháp về công trình và phi công trình thủy lợi nhằm tạo nguồn, ngăn mặn, tiêu thoát lũ. Các công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

2. Thích ứng, giảm thiểu tác động của BĐKH và đề xuất hệ thống giải pháp giảm tổn thất trong sản xuất nông nghiệp cho người dân

Các đại biểu thống nhất rằng: chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi thích ứng với BĐKH là cần thiết. Trong đó quan tâm nhiều hơn về các giải pháp như: Hội Bảo vệ Thiên nhiên tỉnh Đồng Nai và Viện Tài nguyên và Môi trường; Hội Khí sinh học, TS. Trần Thanh Đại, TS. Phan Thị Phẩm, ThS. Lê Phan Quang Huy,...  đưa ra một số giải pháp ứng dụng công nghệ môi trường trong sản xuất nông nghiệp sạch. Trong đó, giải pháp quản lý chế độ nước mặt ruộng, bón phân hợp lý theo hướng dẫn của các nhà khoa học, xử lý chất thải chăn nuôi bằng hầm Biogas, sử dụng chế phẩm EM và kết hợp mô hình nuôi trồng thủy sản kết hợp với thực vật thuỷ sinh,… được xem là hiệu quả và kinh tế nhất.

Một yếu tố nữa là ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp để ứng phó BĐKH nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp như: ThS. Hoàng Đắc Hiệt, ThS Phạm Đình Dũng – việc ứng dụng một số kỹ thuật mới trong canh tác, giúp người nông dân chủ động trong sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản trên đơn vị diện tích là giải pháp tất yếu trong thực tế sản xuất nông nghiệp hiện nay và trong tương lai.

Các báo cáo tham gia Hội thảo và tham luận tại hội thảo đã thống nhất đánh giá nhiều mặt về hiệu quả công tác quy hoạch và thực hiện các giải pháp thích ứng với BĐKH cho người nông dân của tỉnh trong thời gian qua. Các giải pháp đề xuất tại hội thảo của các nhà quản lý, nhà khoa học, sẽ được tiếp tục nghiên cứu để góp phần công tác định hướng chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh thực hiện có hiệu quả mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh đề ra trong lĩnh vực bảo vệ môi trường phát triển kinh tế nông nghiệp trong thời gian tới.